Topcoach
Een topcoach kent de internationale eisen van topsport en heeft een duidelijke
visie op de ontwikkeling van zijn tak van sport. Om een individuele atleet of
een team op het allerhoogste niveau naar topprestaties te leiden, moet een
coach natuurlijk ook over de juiste competenties beschikken (kennis,
vaardigheden, attitude en persoonlijke eigenschappen). Hierbij kan een coach de
consequenties in termen van trainings- en wedstrijdprogramma, begeleiding,
organisatie, financiën en dergelijke duidelijk maken aan bestuurders,
leidinggevenden en sponsoren.
De coach houdt zich in de praktijk voornamelijk bezig met(*):
- Het coachen tijdens (top)wedstrijden;
- Het geven van training op basis van een trainingsprogramma. Het programma
wordt door de coach ontwikkeld, moet aan de internationale standaarden voldoen
en innovatief zijn;
- Het begeleiden van de ontwikkeling van de topsporter;
- Het samenstellen en managen van het begeleidingsteam met benodigde experts
(zoals krachttrainers, inspanningsfysiologen, diëtisten, mentale
begeleiders);
- Het geven van input aan de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van
topsportbeleid;
- Het formuleren van vragen en het vertalen van resultaten van
sportwetenschappelijk onderzoek naar de praktijk;
- Het coachen van andere coaches in hun ontwikkeling.
(*) gebaseerd op de kwalificatiestructuur Sport op niveau 5.
Topsportwereld
Topsport bedrijven is een fulltime activiteit. Als een sportman of sportvrouw
de top wil bereiken, dan vereist dat al zijn/haar aandacht, energie en
toewijding. Voor de topcoach liggen die zaken niet anders.
Werken in de topsport is werken in een complexe omgeving. Succes in topsport is
afhankelijk van veel verschillende factoren. Deze factoren, zoals fysieke
training, mentale en groepsdynamische aspecten, commercie en wetenschap, hebben
veel invloed op training en coaching. Het is dus vanzelfsprekend dat topcoaches
goed ingevoerd zijn in deze thema’s en hiermee werken!
Daarnaast is topsport in steeds sterkere mate ´big business´. Dat is de wereld
en de context waarin je als topcoach werkt. Dit is duidelijk te merken aan de
opkomst van professionele topsportploegen in bijvoorbeeld het wielrennen,
schaatsen en zwemmen. Als coach werk je dagelijks in deze omgeving.
Het is een uitdaging daar te mogen en kunnen werken. Veel coaches blijven zich
ontwikkelen tijdens het proces waarin zij werken talenten en topsporters. Hoe
goed kunnen coaches dan wel niet worden als ze goed beslagen aan de start van
hun coachcarriere kunnen beginnen, met behulp van kennis die zij hebben
opgedaan tijdens hun coachopleiding. De coach kan dan echt de x-factor
zijn.
De Topsporter
Het leveren van topprestaties op het ultieme moment kenmerkt de topsporter.
Daar is veel talent, doorzettingsvermogen, discipline en geloof in eigen kunnen
voor nodig. Dit kan niet zonder goede begeleiding, de coach is daarvoor de
allerbelangrijkste schakel. Voor de topsporter komt de sport op de eerste
plaats, werk, studie en andere zaken staan op de achtergrond. Een topsporter
draait mee op het hoogste niveau (top 10) in zijn sport.
Topcoach
De topsportwereld heeft professionele en authentieke coaches nodig met een
grote dosis ambitie, passie en doorzettingsvermogen om het allerhoogste te
kunnen bereiken. Coaches die een eigen stijl hebben en die hun kwaliteiten
optimaal kunnen inzetten. De sportwereld bouwt daarom aan de noodzakelijke
versterking van de positie van de coach en zoekt daarvoor goed opgeleide
topcoaches.
“Afgestudeerden van de TopCoach5 opleiding zijn, met hun achtergrond en
mentaliteit, als geen ander inzetbaar in de topsportpraktijk op diverse
niveaus. De bagage die afgestudeerden hebben moet kunnen leiden tot
topcoachposities in de topsport. Realiseer hierbij dat het dringen is aan de
top en dat je een uitdaging aangaat om je na je studie in de topsportpraktijk
nog verder te ontwikkelen”.
Inleiding
“De TopCoach5 opleiding is in de kern gericht op ´persoonlijke ontwikkeling,
maatwerk en zelfstandigheid. Centraal staan de opdrachten in de praktijk om aan
het ontwikkelen van de benodigde competenties te werken. Uitgaan van je eigen
kwaliteiten en vooral ook werken aan je eigen kwaliteiten. Je bewust zijn van
de effecten van je persoonlijk ingrijpen en handelen en deze verbeteren. Je
wordt hierdoor voorbereid op de eisen die de topsportpraktijk van je
vraagt”.
De TopCoach5 opleiding is toegankelijk voor alle trainers/coaches met niveau 4,
coaches die met talentvolle topsporters werken of gewerkt hebben op nationaal
niveau en die de ambitie hebben om op het allerhoogste internationale niveau
met topsporters te werken.
Sinds het voorjaar van 2009 zijn de coaches in opleiding begonnen met het
afleggen van Proeve van bekwaamheden. Als alle zeven competenties zijn behaald,
kan het diploma worden uitgereikt.
Leertrajecten
De competenties worden ontwikkeld in ´leertrajecten´ (zeven in totaal). Een
leertraject bestaat uit praktijkopdrachten in combinatie met activiteiten ter
ondersteuning van het leerproces zoals bijvoorbeeld colleges, lezingen,
workshops, literatuuronderzoek, e-learning e.d. De praktijkopdrachten vinden
altijd plaats in de context van topsport (stage-/leerwerkplek). De opzet van de
studie en de internationale oriëntering brengen met zich mee dat er veel
gebruik wordt gemaakt van een elektronische leeromgeving.
Competentiegericht leren
De TopCoach5 opleiding is gebaseerd op competentiegericht leren.
De cursist is in de praktijk aan het werk. Daarbij loopt hij tegen zaken aan
waar hij wel of niet goed mee uit de voeten kan. Hij bemerkt bij zichzelf
behoefte aan informatie. Tijdens workshops, overleg, lezen van literatuur,
collegeiaal overleg wordt kennis opgedaan. Die kennis moet in de praktijk
worden ingepast.
Ontdekken wat je sporters nodig hebben of organisatie nodig heeft, kennis
vergaren en deze binnen met een passende houding, in je eigen stijl
implementeren in je dagelijks werk maken dat je in de werkpraktijk competenter
wordt.
In principe kan de cursist zijn eigen opdrachten formuleren, de opleiding heeft
per leertraject een set van opdrachten geformuleerd die als voorbeeld of
richtlijn kunnen gelden.
Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP)
Aan het begin van de TopCoach5 opleiding stelt de deelnemer, in samenwerking
met een leercoach, een Persoonlijk OpleidingspPlan (POP) op. In het POP maakt
de deelnemer duidelijk hoe zijn route naar de verschillende proeven van
bekwaamheid er uitziet. Er wordt rekening gehouden met de competenties die de
deelnemer eventueel al heeft ontwikkeld. De ontwikkeling vindt plaats binnen de
volgende zeven competenties:
1 Coachen tijdens topevenementen
2 Training geven
3 Begeleiden van sporters
4 Samenstellen en managen van een begeleidingsteam
5 Ontwikkelen van topsportbeleid
6 Vergaren, ontwikkelen en delen van kennis
7 Bevordering competentie ontwikkeling coaches
Proeven van bekwaamheid
Uiteindelijk leidt ieder leertraject tot een proeve van bekwaamheid (de toets).
Een proeve van bekwaamheid kan uit meerdere onderdelen bestaan. Het moment van
afname wordt door de deelnemer zelf bepaald.
Echter de PvB Coachen van topsporters kan pas worden afgerond als de
compententies Trainen van topsporters, Begeleiden van topsporters en Managen
van het begeleidingsteam zijn afgerond.
Plaats van de opleiding
Afhankelijk van de locatie van de stage, colleges, workshops, sprekers e.d.
zullen de onderwijsactiviteiten door het hele land plaatsvinden waarbij
kwaliteit, praktijkgerichtheid en efficiëntie centraal staan.
Duur TopCoach5 opleiding
De studiebelasting van deze opleiding bedraagt 75 credits (= 2100 uur). Voor
iedere deelnemer zal de indeling en de verdeling van die belasting anders zijn.
De deelnemer maakt dat duidelijk in zijn POP. Naast de persoonlijke situatie
zal ook de sport waarin de deelnemer actief is daarin een bepalende factor
zijn. Hoewel de totale belasting dus 1,25 studiejaar beslaat, kan de totale
doorlooptijd per deelnemer verschillen. Het maatwerk komt door dit alles tot
uitdrukking.
Diploma en kwalificatie
De deelnemer ontvangt het TopCoach5 certificaat gebaseerd op de
Kwalificatiestructuur Sport en aansluitend op de Europese niveau
indeling.
Opleidingsinstituten
De ontwikkeling en organisatie van de TopCoach5 opleiding geschiedt met
ondersteuning van:
o NOC*NSF
o De Hogeschool van Amsterdam Opleiding S,M &O
o De Hanzehogeschool Groningen, opleiding ALO.
Docenten en overige experts
De Top Coach 5 opleiding is een professioneel opgezet programma, bij uitstek
gericht op de topsportpraktijk, op hoog niveau. Er wordt gewerkt met
(inter)nationale specialisten, (inter)nationale sportorganisaties, bijdragen
van instituten, HBO instellingen en universiteiten. Bij de ontwikkeling van de
opleiding hebben huidige en voormalige (bonds)coaches, bonden, Hogescholen en
Universiteiten hun medewerking verleend.
Wat betekent dit voor de huidige schermleraren niveau 4 (Cat C.)
Enkele schermleraren / trainers hebben in de loop der jaren reeds veel
benodigde competenties behaald. Het zou niet correct zijn om deze leraren /
trainers wederom op een cursus van 2 jaar te sturen. Koninklijke Nederlandse
Algemene Schermbond
Ik heb mbt dit onderwerp contact opgenomen met het NOC/ NSF
Antwoord: De schermbond kan in deze zelfstandig beleid voeren.
Wat gaan wij doen:
Eénmalig zal dzv KNAS Opleidingen een lijst samengesteld worden van leraren die
aantoonbaar aan de vereiste ervarings- en kennis eisen voor de opleiding 5
voldoen.
Criteria waaraan de huidige nivo 4 leraren hebben voldaan om gecertificeerd te
worden tot Nivo 5 (topcoach)
1. Begeleiden cq begeleid hebben van de sporttechnische ontwikkeling van
topsporters; Zie boven voor de definitie van topsporter.
2. Geven (gegeven hebben) van trainingen aan topsporters;
3. Coachen (gecoacht hebben) tijdens topsportevenementen (EK, WK en OS) op het
niveau van de laatste 8.
4. Ontwikkeld en ondersteund hebben van een topsportmeerjarenplan;
5. Managen (gemanaged hebben) van een topsportbegeleidingsteam;
6. Vergaren, ontwikkelen en delen van kennis; De kandidaat heeft aantoonbaar
zijn eigen kennis blijvend ontwikkeld en gedeeld met anderen;
7. Bevorderen van competentie ontwikkeling van sporttechnisch kader.
Schermleraren niveau 4 die in aanmerking willen komen voor deze eenmalige
waardering leveren hun volledig (scherm) cv in bij KNAS Opleidingen
e:mail: advdweg@xs4all.nl .
In een begeleidende brief graag aangeven op welke manier is voldaan aan de
zeven bovengenoemde criteria. Het bestuur bepaalt eenmalig wie hiervoor in
aanmerking komt. Deze procdure geldt tot en met het seizoen van
2013/2014.
Na certificering zal men, indien men deze licentie wil behouden deel moeten
nemen aan het KNAS / NAS licentiesysteem.
Datum: 13 september 2013
KNAS Opleidingen
Maitre Ad van der Weg
