Wie ben je en wat is jouw functie? 
Mijn naam is Bas van der Heijden en ik werk bij de afdeling Sportparticipatie van NOC*NSF. Een van mijn speerpunten daarbinnen is het ondersteunen en ontwikkelen van de bestuurders van verenigingen. Ook ben ik druk met het in kaart brengen (via onderzoek/monitoring) van ambitie, behoefte, tevredenheid, knelpunten, etc. van sportclubs en de mensen die hierbij actief zijn. 

Mijn naam is Peet Mercus en ik werk net als Bas voor NOC*NSF Sportparticipatie. Ik richt me hierbij op de ontwikkeling van ‘open clubs’ en de rol van bestuurders is hierin natuurlijk van groot belang. Ook zet ik me in voor de doelgroep volwassenen, om hen via het ontwikkelen en aanbieden van passend sportaanbod weer actief te krijgen en houden in de sport. In mijn vrije tijd ben ik ook bestuurder, van een lokale sportraad in de gemeente Doetinchem. 

Wat is jouw visie op hoe sportverenigingen in het algemeen omgaan met bestuurlijke vernieuwing?  
Bestuurders zetten zich met veel passie en plezier in voor hun vereniging. Daar komt uit voort dat men heel graag zijn best wil doen zo goed mogelijk bestuurder te zijn en bestuur te vormen. De meeste bestuurders die wij spreken zijn zich ook al aardig bewust van hoe het bestuur is samengesteld en waar het eventueel nog beter zou kunnen. Meest gehoorde wens daarbij is het betrekken van meer jeugdleden in of rondom het bestuur. Tegelijkertijd is er dan ook altijd de worsteling met de vraag ‘hoe dan?!’. “Wij willen wel maar ze willen niet of melden zich niet”. Veel besturen moeten het doen met de mensen die zichzelf beschikbaar stellen. Gericht mensen selecteren en keuzes maken om een zo optimaal mogelijk bestuur samen te stellen is vaak niet aan de orde. 

Ondanks dat zien we tijdens onze sessies altijd bestuurders die het wél is gelukt om een jeugdcommissie in te stellen of waarbij mannen en vrouwen met diverse kwaliteiten en leeftijden samen een goed (en gezellig!) bestuur vormen. Bestuurlijke vernieuwing kan op vele manieren en moet passen op de specifieke situatie en context waarin de vereniging zich bevindt. Er is daarom ook niet één oplossing of aanpak. Onze missie is dan ook de onderlinge uitwisseling van goede ideeën en ervaringen van bestuurders optimaal te faciliteren zodat iedereen voor zichzelf een idee op doet waar die mee aan de slag kan.

Wat levert het verenigingsbestuurders volgens jou op wanneer zij aan de slag gaan met bestuurlijke vernieuwing ? 
In eerste instantie is het misschien vreemd om niet allemaal gelijkgestemden in het bestuur te hebben. De voordelen zullen echter snel boven komen drijven. Het besturen wordt leuker en gemakkelijker. Er ontstaat een mix van mensen waarbij ieder andere kwaliteiten en een eigen bijdrage en toegevoegde waarde heeft. De een heeft veel ervaring en weet waar de historie van de club ligt terwijl de ander zich juist niet laat leiden door hoe het altijd ging. Een diverse samenstelling zorgt voor bruggetjes naar de verschillende groepen van leden binnen de club. Ook kan het zorgen voor een breder extern netwerk waar nieuwe leden, samenwerkingspartners of sponsoren kunnen worden gevonden. Het maakt het bestuur ondernemend en dat maakt de club sterker richting de toekomst. Ook straalt het bestuur een laagdrempelige en open sfeer uit waardoor het voor een ander wellicht aantrekkelijker wordt om ook toe te treden in de toekomst. 

Kan je 5 keys to succes noemen als het gaat om te komen tot bestuurlijke vernieuwing binnen de vereniging? 
Lastige vraag, aangezien we al eerder aangaven dat er niet gesproken kan worden van één algemene aanpak. Iedere vereniging is anders en heeft zijn eigen ambitie, mensen en middelen. Om tot bestuurlijke vernieuwing te komen lijkt het in eerste instantie vooral van belang dat het bestuur zelf eens goed in de spiegel kijkt. Wie zijn wij, hoe zijn we samengesteld en wat stralen we uit? Een vervolgstap zou kunnen zijn om inzichtelijk te maken voor wie je nu eigenlijk aan het besturen bent en of je écht weet wat de (sport)behoefte is van al je leden? Van daaruit kun je gericht gaan nadenken op welke manier je het huidige bestuur kunt vernieuwing. Dit kan door het vervangen van mensen maar ook door het laten aansluiten van meer nieuwe mensen. Mensen met andere interesses, kwaliteiten, (werk)ervaring, opleiding, etniciteit en leeftijd. De dynamiek zal veranderen en wanneer iedereen hier voor open staat zal het veel positieve gevolgen hebben. 

Nog een laatste tip: in de sport is het gebruikelijk aan talentontwikkeling te doen. Je moet per slot van rekening zorgen voor nieuwe aanwas van (top)sporters. Maar waarom doen we dat eigenlijk bijna nooit met bestuurders? 

Welke literatuur of online platforms kan je bestuurders aanraden wanneer zij op zoek zijn naar meer verdieping op dit thema? 

​
Interesse in dit onderwerp?
Vanuit de Sportbestuurdersacademie worden over het onderwerp bestuurlijke vernieuwing vier themabijeenkomsten georganiseerd (Den Haag, Eindhoven, Nieuwegein en Zwolle). Deelname aan de bijeenkomsten is gratis en per vereniging kunnen er twee bestuurders deelnemen. Meer informatie over de themabijeenkomsten en het inschrijfformulier vind je hier. 

Heb je vragen over de Sportbestuurdersacademie? Neem dan contact op met Maartje Snelders via veiligsporten@knas.nl of 079-3438147.